، پیوست‌های لازم برای برنامه‌ریزی و مدیریت روستایی، شهری و ملی در پی دارند.
از جمله اين چارچوب‌ها كه در دهه گذشته مورد توجه قرار گرفت، «شهر دوستدار كودك» است. اين چارچوب برپايه مسئله چگونگي زيست شهري كودكان، براي كودكان و با كودكان تنظيم شده است. كودكان بخشي از جامعه شهري هستند كه كيفيت زندگي آنها، فراواني و الگوي پراكندگي‌شان در شهر يا روستا و مهارت‌هايشان بر امروز و آينده شهر يا روستا اثر معناداري مي‌گذارد. كيفيت زندگي كودك و دوران كودكي در همه بعدهاي مكاني،
بدني، اجتماعي، شناختي و عاطفي و در مورد سازه‌هاي چند‌بعدي مانند نگرش، درگيرشدن و خلاقيت بر چگونگي رشد او، زيرساخته‌هاي شهر و شهروند بزرگسالي كه خواهد شد، اثرگذار است. نخستين ويژگي شهر دوستدار كودك اين است كه دربردارنده شهرسازي و كالبدشهري است كه سهم حضور فعال و پوياي كودكان و همچنين حقوق همگي آنها اعم از برخوردار و نابرخوردار، بدسرپرست و بي‌سرپرست و دختر و پسر در آن به رسميت شناخته شده باشد.
فضاهاي شهري مناسب براي تعامل، مهارت‌آموزي، كارورزي اجتماعي، بازي و تجربه‌هاي طبيعي، بنيادي‌ترين ويژگي شهر دوستدار كودك است. فضاي كالبدي مناسب كودكان محيطي است كه از امنيت، سلامت و گستردگي برخوردار باشد. در شهر دوستدار كودك امكان آمد و شد ايمن بايد تدارك ديده شده باشد.
در شرايط كنوني آيا تهران فضاهاي لازم براي كودكان را دارد؟ آيا وسايل و سازوكارهاي آمد و شد متناسب با شرايط كودكان طراحي شده‌اند؟ پياده‌راه‌ها كه براي همه گروه‌هاي سني نامناسب هستند، براي كودكان به‌مراتب ناايمن‌تر هستند. اين لايه زيرساختي شهر است كه در آن براي كودكان حقي پيش‌بيني نشده است.
لايه ديگر، فرايندها و مناسبات شهري است كه بايد سهم و نقش‌آفريني كودكان در آنها پيش‌بيني مي‌شده است. تمرين و تعامل اجتماعي كودكان كه آينده‌سازان و سرمايه شهروندي جامعه هستند، در كجاي شهر برنامه‌ريزي شده است؟ بازي يكي از مهم‌ترين كارها و حق انساني ارزنده‌اي است كه از زندگي همه گروه‌هاي سني برچيده شده است.
اهميت بازي براي كودكان از نظر رشد‌شناختي و بازنمايي خود‌زيسته و خود‌آرزويي، دو‌چندان است. بسته‌تر‌شدن فضاها، كوچك‌شدن خانه‌ها، از ميان رفتن درختان، نابودي جانوران، ويران شدن مفهوم كوچه به‌عنوان زمينه‌ساز همسايگي و كنش اجتماعي با الگوي شهر دوستدار كودك سازگاري و هماهنگي ندارد. دوستداران كودك نخست بايد بپذيرند و پايبند شوند كه حق شهروندان براي همه گروه‌هاي سني عادلانه رعايت شود. در گام بعدي برنامه، فرايندها و روش‌هايي با رويكرد تعاملي براي كودكان تدارك ديده شود.
نظر شما